Cultuur, do's and don'ts

Filipino's zijn échte wereldburgers die overal bekend staan om hun warmte, vriendelijkheid, behulpzaamheid en enorme gastvrijheid. De Filipijnen voelen misschien wel iets minder mysterieus aan dan andere Aziatische landen: vele Filipino's spreken immers Engels, de overgrote meerderheid is praktiserend Christelijk, ze houden van koffie, een wersterse lifestyle en fashion style... zij hebben in de loop van hun geschiedenis dan ook heel wat Spaanse en Amerikaanse invloeden ondergaan. Dit in combinatie met hun enorm vriendelijke natuur maakt dat we soms denken de Filipijnse cultuur en etikette wel te begrijpen en te beheersen maar na een tijdje zal je merken dat er sociaal gezien meer bij die lachende gezichtjes komt kijken dan dat.

Daarom willen we je hieronder alvast een beetje thuisbrengen in de Filipijnse cultuur en etiquette met een lijstje van belangrijke do's & don'ts. Het is altijd goed om ze op voorhand min of meer te kennen en er rekening mee te houden, bijvoorbeeld met het oog op een toekomstige rootsreis.

Do's:

• Wees hoffelijk, nice en beleefd. Filipinos dragen beleefdheid en respect hoog in het vaandel. Je spreekt mensen best aan met  “Ma’am” of “Sir”.  In meer familiaire settings wordt ook wel eens “Tito” (oom) en “Tita” (tante) of "Ate" gebruikt ten aanzien van personen die ouder zijn dan jezelf.
• Vergeet niet het woordje “po” achter een zin te gebuiken (bijvoorbeeld: “Thank you po”). Het woordje is een teken van respect en het gebruik ervan wordt erg gewaardeerd en warm onthaald. 
• Wees steeds vriendelijk. Filipijnen zijn zelf van de meest vriendelijke volkeren ter wereld met steeds een stralende glimlach en een zonnig humeur. Ze zijn nog eens extra vriendelijk voor toeristen en buitenlanders dus als je begroet wordt met een 'big smile', wees dan zelf ook vriendelijk. Daarmee kom je vaak het verst. 
• Zeg altijd dankjewel of "Thank You". Filipino's houden ervan je te behagen en je thuis te laten voelen, en zeker als je uit het buitenland komt. Zij zullen steeds hun hun uiterste best voor je doen, niets is hen te veel. De beste manier om hen te laten zien dat je dit enorm apprecieert is simpelweg door 'dankjewel' te zeggen. In een bar, hotel of restaurant kan je dit ook tonen door prima personeel onopvallend een extra fooi in de hand te geven. 
• Maak eens een vriendelijk gebaar terug. De locals houden eraan bezoekers vriendelijk te begroeten. Dit is hun manier om je welkom te heten en je te tonen dat ze het apprecieren dat je hun land of streek  de moeit waard vindt om te bezoeken. Je kan hen het best bedanken voor deze gastvrijheid door even een vriendelijk gebaar, knikje of hen een fijn oogcontact te geven. 
•  Filipijnen houden van een aangenaam oogcontact wanneer je met hen in gesprek gaat. Het zijn van nature uit warme, aanhankelijke mensen dus niet verschieten als ze, naar onze maatstaven, nogal 'close' en nieuwsgierig kunnen zijn tijdens een persoonlijk gesprek. Voor hen is het een manier om interesse te tonen in wat je zegt, om gewoon vriendelijk te zijn... Familie, sociale hierarchie en respect voor ouderen is zeer belanrijk voor hen dus dit zijn fijne, veilige gespreksonderwerpen. 
• hou rekening met 'hiya': berokken hen geen gevoel van schaamte of gezichtsverlies door je gedrag of de vragen die je stelt. Filipino's houden van fatsoen en hebben een hekel aan schaamteloosheid. Ze zullen jou ook nooit in verlegenheid brengen onder het mom van 'Wat je niet wil voor jezelf, wil je ook niet voor anderen."
• Filipino's zijn nogal nieuwsgierig van aard en weten graag veel (over jou). Persoonlijke vragen stellen is voor hen niet onbeleefd dus verwacht je eraan om op een speelse manier uitgevraagd te worden door iedereen die je tegenkomt. Ze willen weten vanwaar je bent, waarom je op de Filipijnen bent, hoe oud je bent, gehuwd of niet, en waarom dan, hoe je ervoor staat financieel en ga zo maar door. 
• Als je foto's van mensen neemt, vraag je altijd eerst hun toestemming. 
• Leer naast voldoende Engels minstens enkele woorden en zinnen in het Tagalog of een welbepaald regionaal dialect, zoals begroetingen en dankjewel. Meer is natuurlijk nog beter. Vele oudere mensen op het platteland spreken geen of weing Engels. Taal vormt dan een grote barrière.
• Fooien geven kan gerust en wordt soms ook wel verwacht. Op hotel of restaurant, in de luchthaven, taxichauffeur... zorg dat je wat kleingeld binnen handbereik hebt. Je kan fooien geven aan mensen die je een bepaalde goede service hebben gegeven (bijvoorbeeld vanaf 50 tot 200 PHP per persoon). Dit maakt hun dag en pover inkomen zeker een beetje beter! Je plooit de briefjes klein, geeft de fooi onopvallend in de hand en zegt "this is for you!". 
• Stel je naast vriendelijk ook bescheiden op, ook op het gebied van kledingsstijl blijft het best allemaal classy en stijlvol. Kleur mag zeker wel, zeker voor vrouwen. Filipijnen houden niet zo van een al te flashy arrogantie.
• Kleine relatiegeschenken of cadeautjes voorzien voor de gastvrouw of heer zijn altijd een goed idee. Als je zelf een cadeautje krijgt, vraag je best of het gepast is om het nu of later open te maken. In het verleden dienden gekregen geschenkjes later opgengemaakt te worden zodat je gezichtexpressie bij het zien van de inhoud de gever niet in verlegenheid zou kunnen brengen maar deze gewoonte is tegenwoordig al iets minder van toepassing. 
•  

Don'ts:

• Laat dure en luxueuze gadgets niet te veel opvallen op straat en op drukke plaatsen zoals shopping centers en toeristische trekpleisters. Zo blijven zakkenrollers ver uit je buurt. 
• Wees steeds geduldig en probeer het dan ook niet te verliezen. Het drukke verkeer, onze gejaagdheid en tijdsdruk en soms ook de taalbarrière maakt dat je geduld regelmatig op de proef zal worden gesteld. In plaats van je geduld erbij te verliezen kan je beter snel naar alternatieve oplossingen zoeken door mensen aan te spreken en om hulp of bijkomende informatie te vragen. Ze helpen je maar al te graag verder met begrip voor je situatie, zolang je de kalmte maar bewaart. Heethoofden krijgen de 'cold & cool treatment'. 
• Zeg nooit nee tegen eten of aangeboden maaltijden. Filipino's zijn supergastvrije mensen en dit tonen ze door hun gasten altijd en overal eten, hapjes of zelfs een hele maaltijd aan te bieden. En ja, ook als ze jou totaal (nog) niet kennen. De beste manier om hen hiervoor te bedanken is door ervan te eten. Wees gerust, de Filipijnse keuken is overheerlijk dus laat je smaakpapillen maar eens vertroeteld worden. Indien je echt niet kan of wil mee-eten, dan probeer je er best onderuit te komen door hen op een hoffelijke manier uitbundig te bedanken voor al de gedane moeite, en door erg goed uit te leggen waarom je de aangeboden maaltijd zal moeten afslaan. 
• Sla een aangeboden drankje of hapje niet botweg af want daarmee beledig je hen.
• Ga nooit alleen op straat of alleen op stap in de late uren. Laat je begeleiden door personen of locals die je kan vertrouwen. Filipino's zijn ontzettend hartelijk en vriendelijk maar er zijn altijd en overal individuen die het minder goed met je voor hebben. Better be safe than sorry! 
• Kom steeds een beetje te laat voor een feestje of party. Op sociaal gebied is 'op tijd zijn' onbeleefd en min of meer een teken van gulzigheid. Bij een formele afspraak komt je wel op tijd. 
• Tops en bikin's zijn enkel voor op het strand. Naast het strand bedek je je lichaam voldoende en hou je het netjes. Naakt zwemmen of topless zonnebaden is er echt 'not done'. 
• Bloemen zijn een prima en feestelijke attentie. Geef echter nooit chrysanten of witte lelies, behalve bij een begrafenis.

Photo by nathan rodriguez from FreeImages, Boracay Island