Cultuur, do's and don'ts

De Colombianen zijn gekend om hun relaxte levensstijl, hun hartelijkheid, vriendelijkheid en gastvrijheid. En reis door Colombia zelf is een reis door verschillende culturen, klimaten en landschappen, waar je je zult verbazen over de vriendelijkheid van de bevolking en de schoonheid en kleur van dit bijzonder mooie land. Maar het is ook nog steeds een land waar corruptie en drugshandel een grote rol spelen. Als toerist moet je blijven opletten en voorkomen dat je wordt uitgebuit. Colombianen mogen dan wel een andere cultuur en andere gewoontes hebben dan wat we hier gewend zijn of al ervaren hebben tijdens eerdere reizen, het is altijd goed om ze op voorhand min of meer te kennen en er rekening mee te houdenn bijvoorbeeld bij een toekomstige rootsreis. Daaom willen we je hieronder alvast een beetje thuisbrengen in de Colombiaanse etiquette met een lijstje van belangrijke do's & don'ts.

Do's:

• Praat met mensen die Colombia al bezocht hebben. Zij hebben de beste adviezen voor jou! 
• De beste tijden van het jaar om naar Colombia te reizen zijn december, januari, februari, juli en augustus.
• Colombianen houden van een redelijk direct oogcontact wanneer je met hen in gesprek gaat. Het zijn van nature uit warme, aanhankelijke mensen dus niet verschieten als ze, naar onze maatstaven, nogal 'close' komen tijdens een persoonlijk gesprek. Voor hen is het een manier om interesse te tonen in wat je zegt, om gewoon vriendelijk te zijn... je vraagt uit beleefdheid naar hun familie, naar hun gezondheid. 
• Het is gepast om mannen aan te spreken met 'Señor' en vrouwen met 'Señora', zeker als je hen niet of maar pas kent en niet kan inschatten welke functie of positie ze bekleden. Colombianen en met uitbreiding Latijns Amerikanen worden vaak en graag aangesproken met hun titel, bijvoorbeeld 'Doctora', als ze een hogere of academische opleiding hebben genoten.
• Als begroeting zeg je “Buenos dias” (goede dag), “Buenas tardes” (goede namiddag) or “Buenas noches” (goede avond) afhankelijk van het tijdstip. 
• Toon steeds respect voor ouderen. 
• Probeer zeker de lokale Colombiaanse keuken; ajiaco in Bogotá, bandeja paisa in Medellin, carimañolas en arepa e’huevo aan de kust, en obleas met arequipe en salpicon kun je in heel Colombia proberen. Ga er heen met een ‘open mind’ en een ‘open stomach’!
• Tijdens de maaltijd hou je ten alle tijde je handen boven tafel, ook wanneer je klaar bent met eten.Ook ellebogen blijven van tafel. Als je een kopje koffie wordt aangeboden, vergeet dan niet om hierover een complimentje te maken. Colombianen zijn heel erg trots op hun uitstekende koffie. 
• Uit respect proef je best een beetje van alle gerechten die op tafel komen. Je mag op het einde van de maaltijd een beetje eten op je bord laten liggen om aan te tonen dat je genoeg hebt.
• Colombianen zijn zeer aangename gesprekspartners en praten graag over familie, de kinderen, voetbal, muziek en cultuur.  Deze thema's worden beschouwd als fijne, en veilige gespreksonderwerpen. Je neemt er best ook genoeg tijd voor om er uitgebreid over te vertellen. Persoonlijke vragen stellen is heel normaal ginder. Neem hier dus geen aanstoot aan. Begin zelf liever niet over onderwerpen zoals hun drugsproblematiek of sex. 
• Voor Colombianen is het moeizaam om telkens weer vragen te krijgen over guerrilla’s of Pablo Escobar. Colombia heeft veel betere verhalen om te vertellen en veel talentvolle mensen om aan de wereld te laten zien. Dus praat met hen ook eens over Shakira, Gabriel Garcia Marques, Sofia Vergara, Nairo Quintana, Falcao of een andere getalenteerde Colombiaan, dat vinden ze veel leuker.
• Je gaat niet met lege handen op bezoek. Dit geldt trouwens voor alle Latijs Amerikaanse landen. Tijdens een eerste bezoek is het beleefd om cake of broodjes of dessert mee te nemen voor het gastgezin. Kleine relatiegeschenkjes, bijvoorbeeld ook voor de kinderen des huizes, worden erg geapprecieerd. Als je zelf een geschenkje krijgt doe je dat best later open en niet in het zicht van de gever. Chocolade is een luxeproduct en doet het altijd zeer goed als relatiegeschenk. 
• Een boeketje bloemen voor de gastvrouw is heel prima, maar kies dan niet voor gele bloemen of lelies, deze doen dienst bij uitvaarten.
• Als je foto's van mensen neemt, vraag je altijd eerst toestemming, en zeker wanneer het 'native americans' beftreft.
• Leer minstens enkele woorden en zinnen Spaans, zoals begroetingen en dankjewel. Meer is natuurlijk nog beter en zeker handig om taalbarrières te vermijden. Vele Colombianen spreken immers geen of weing Engels.
• Rondreizen in Colombia is erg gemakkelijk. Er zijn veel goedkope mogelijkheden om van punt A naar punt B te reizen en de infrastructuur is prima. De buschauffeurs worden wel vaak beschreven als echte wegpiraten.
• Fooien geven is de regel. Op restaurant spreek je in een orde van 10 tot 15 % van het te besteden bedrag, op café wordt dit 20 %.
• Stel je vriendelijk en bescheiden op, ook op het gebied van kledingsstijl. Colombianen houden niet zo van arrogantie.

Don'ts:

• Neem uitgebreid de tijd om de personen die je ontmoet echt te leren kennen. Het gaat hen om het opbouwen van een vertrouwensrelatie en wimpel hen dus niet te snel af. Daarnaast zijn Colombianen niet altijd even punctueel. Als je van elkaar verwacht dat een afspraak ook echt op het afgesproken tijdstip plaatsvindt, gebruik dan de term 'hora inglesa', 'alemana' of 'holandesa'. 
• Qua veiligheid loop je niet te koop met wat je hebt. Dit noemen ze ginder  'geef geen papaya' (no dar papaya). Zwaai in de straten niet opvallend met je dure smartphone want de kans is groot dat je die snel kwijt bent. Draag geen gouden kettingen of andere juwelen. Locals kunnen je informeren over welke straten, pleinen, bruggen of buurten niet alleen te bezoeken. Als je twijfelt vraag je best nog enkele andere locals om raad of bevestiging. En hou ten alle tijde je ogen en oren goed open. Ronddolen in de stad zonder zelf te weten waar je bent of anderen te laten weten waar je bent is vragen om problemen. Buiten de steden is het doorgaans veel veiliger. 
• Neem niet te veel geld mee op zak. 
• Zoals het klimaat in Colombia per regio verschilt, verschillen ook de kledingvoorschriften. In Bogotá en de berggebieden kleedt men zich formeler dan in de tropische gebieden zoals Medellín en Cartagena. Daar is de kledingstijl wat losser. Ga niet te informeel gekleed naar je afspraak.
• Ga er niet van uit dat alle Hispanics en Latijns Amerikanen allemaal hetzelfde zijn. Er zijn vele verschillende landen en culturen over heel Centraal and Zuid-Amerika met vele typische onderlinge verschillen. Colombianen willen niet over dezelfde kam geschoren worden als eender welk ander volken op het continent. 
• We gebruiken zelf graag handgebaren om ons gesprek wat animo te geven, maar let op dat ze niet als onbeschoft of gewoon verkeerd worden geïnterpreteerd (gebalde vuisten maken in de lucht, bepaalde vingers opsteken...)
• Colombianen krijgen niet graag vlakaf een 'nee' als antwoord. Je kan best enige diplomatie aan de dag leggen indien je iets niet echt ziet zitten en je antwoord wat inkleden. 
• Ga niet zitten vooraleer je een plaats wordt toegewezen, drink pas nadat er getoast werd en eten doe je na een soort startsein van de gastvrouw of heer.
• Over politiek wordt niet zomaar met iedereen gediscuteerd, enkel met dichte vrienden, dus als het thema aan de orde komt ben je best voorzichtig en gematigd in je uitspraken. Colombianen weten zelf heel goed wat er fout gaat in eigen land, zijn erg streng voor hun zichzelf zonder dat je het er nog eens inwrijft. Hierdoor wek je enkel gevoelens van schaamte bij hen op en dat willen we zeker vermijden. 

Photo by Daniel Andres Forero from FreeImages, Bogota